De Holocaust was verschrikkelijk en tekent ons huidige bestaan nog steeds elke dag. Het verdriet zit zo diep, dat we er niet goed over kunnen praten. Binnen onze gemeenschap noemen we dit hét grote taboe. We kunnen het intern niet bespreken, maar ook extern niet, want de kloof tussen de Sinti en de rest van de burgermaatschappij is nog steeds erg groot. Hierdoor kunnen we gerust spreken van de ‘vergeten’ Holocaust, want bijna niemand kent ons verhaal.
Gemeentearchivaris Jac Lemmens heeft de expositie “Nooit Bevrijd. Sinti in Weert en Limburg (1555-2020)” gemaakt….en U begrijpt nu hopelijk waarom deze titel zo treffend is voor de vergeten geschiedenis van de Sinti. U kunt deze expositie vandaag nog gaan bekijken in dit huis en ik kan het U zeer aanraden!
Echter de identiteit van de Sinti wordt niet enkel bepaald door de Holocaust. In de expositie “Sinti In limburg” zien we ook terug waar ons volk vandaag komt en welke lange weg ze hebben afgelegd. Een volk met een eigen taal en cultuur, een eigen vlag én een eigen volkslied. Twee jaar geleden won de Sinti-gemeenschap in Weert de Erfgoedprijs en dat gaf mij de moed om naar buiten te treden en vandaag doe ik mijn verhaal voor U met als doel wederzijds respect en begrip tot stand te brengen.
Graag neem ik u mee in mijn zoektocht naar mijn identiteit: “Over de Holocaust had ik hier en daar weleens over gehoord, maar ik wilde er eigenlijk niets over weten en liep er liever hard van weg…Na een tijdje kwamen er toch vragen in mij op, wie ben ik eigenlijk, wat is mijn identiteit? Er begon meer interesse te groeien voor de geschiedenis van mijn eigen achtergrond én over de Holocaust. Ik kwam in contact met de organisatie L'Cham to life (leven om te leven) in Israël. Deze organisatie zet zich in om praktische hulp te bieden maar vooral ook om een familie te zijn voor de Holocaust-overlevenden in Israël. Voordat de studenten het leger ingaan, kunnen zij ervoor kiezen om via een project op school zich wekelijks in te zetten om de Holocaust overlevenden te bezoeken. Het is een enorm succes jong en oud komen samen en groeien uit tot een grote familie. Deze organisatie werkt van hart tot hart. Ik besloot om in 2016 naar Israël te gaan om deze Holocaust overlevenden zelf te ontmoeten. Door de ontmoetingen met deze bijzondere mensen en hun verhalen, ben ik anders in het leven gaan staan. Deze overlevenden hebben mij als mens iets heel doorslaggevend meegegeven: zij voelen zich geen slachtoffers, maar overwinnaars. Een overwinnaar staat voor iemand die heeft gewonnen, als overwinnaar uit de strijd gekomen. Zij vonden na de oorlog niets MAAR dankzij hen is alles terug opgebouwd in hun land Israël. Hun cultuur en dus hun identiteit is behouden. Door dat ik met deze mensen in contact ben gekomen kwam ik tot de conclusie; je hebt twee keuzes: ofwel je blijft in die slachtofferrol zitten, ofwel je zegt: ondanks alles wat er is gebeurd, kies ik ervoor om als overwinnaar door het leven te gaan. Ik bezocht ook de Yad Vashem in Jeruzalem, het grootste Holocaustmuseum ter wereld. Er gingen heftige emoties door mij heen maar tegelijkertijd kwam er een diepere verwerking.
Onze mensen hebben hetzelfde lot gedeeld! En hoe bijzonder is het dat ondanks alles wat er met onze families is gebeurd en waar iedereen doorheen is gegaan de Sinti-cultuur met zijn eigenheid behouden is gebleven. Sinds 2011 ben ik terug de schoolbanken in gegaan. Ik ben nu bezig de opleiding tot lerares af te ronden. Nooit gedacht dat ik dat zou behalen. Wat ik wel dacht is: ik wil en kan iets bereiken in mijn leven. Het is vooral doorzetten en een training voor mezelf; opzoek gaan naar je Kwaliteiten. Kwaliteiten zitten heel vaak verborgen, je weet niet eens dat je ze hebt. Toestaan om kritisch naar jezelf te kijken. Maar ook door welke bril kijk ik naar de wereld om mij heen. De manier hoe ik de ander benader of bekijk, bepaalt hoe je in het leven staat. Ik kies en strijd voor een betere en hoopvolle toekomst voor mijn kinderen en alle andere kinderen.” Kortom, ik wil bijdragen aan de vorming van een nieuwe generatie en zorgen voor een wereld zonder antisemitisme, discriminatie en racisme. Vrijheid is niet vanzelfsprekend en al helemaal niet vrijblijvend. Mijn zoektocht naar mijn identiteit heeft zich geloond!
Ik heb gezegd en dank U voor uw aandacht.
Sheila Meinhardt
Maastricht, 27 januari 2020
